Bedrijventerreinen zijn dé plek waar Nederland zijn welvaart verdient. Hier worden hightech producten ontwikkeld op grote logistieke knooppunten met een innovatieve maakindustrie. Maar met toenemende netcongestie, waterschaarste en personeelskrapte staat dat verdienvermogen onder druk. Christa de Ruyter van het Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen Nederland ziet het dagelijks: ‘We kunnen het ons niet permitteren om bedrijventerreinen te verwaarlozen. De opgaven zijn te groot om alleen op te lossen.’
Wie: Christa de Ruyter
Wat: Programmamanager bij Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen Nederland
Netcongestie op nummer één
De grootste uitdaging? ‘Zonder twijfel netcongestie,’ zegt Christa. ‘We spreken parkmanagers die ondernemers moeten teleurstellen: uitbreiden kan niet, want er is geen stroom beschikbaar. En het probleem is urgenter dan veel mensen denken.’
Maar ook andere zaken komen in beeld: het aantrekken van personeel, de beschikbaarheid van water of de toename van wateroverlast. ‘In Helmond experimenteren bedrijven nu met het zuiveren van restwater, zodat ze onafhankelijker worden. Technisch kan er veel. Maar je moet wel rekening houden met belangen van bijvoorbeeld het waterschap.’
Ondernemers en overheid: twee werelden
Samenwerken klinkt logisch, maar is in de praktijk uitdagend. ‘Ondernemers willen doorpakken, zoeken naar een oplossing. Gemeenten kijken vaker naar regels, rechtvaardigheid en veiligheid. Dat leidt soms tot wantrouwen.’ Toch gelooft Christa dat juist samenwerking tussen deze werelden essentieel is. ‘Je hebt een gelijkwaardige publiek-private samenwerking nodig. Gemeenten brengen de langetermijnvisie en wettelijke kaders, ondernemers de energie en het initiatief. Samen kunnen ze dit aan.’
Regionale kracht
Het programma werkt landelijk, maar altijd via regionale partners zoals Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord. ‘Elk gebied in Nederland heeft z’n eigen cultuur. Lokale partners snappen die dynamiek het beste. Wij zorgen dat zij de juiste kennis en tools hebben om hun werk goed te doen. En soms sluiten we zelf aan als neutrale partij of bemiddelaar.’
Bedrijven kunnen het niet alleen
De oproep aan ondernemers is duidelijk: begin zelf, maar weet ook wanneer je moet samenwerken. ‘Veel bedrijven hebben geen ruimte in hun businesscase voor grote investeringen in batterijen of duurzame installaties. Samen investeren maakt het haalbaar. Start de samenwerking met iets simpels, zoals een gezamenlijke opruimactie of meer groen. Dat maakt het terrein aantrekkelijker en daarmee ook de bedrijven die er zitten. In krappe arbeidsmarkten maakt dat echt verschil.’
De waarde van collectieven
Ook als je géén energiehub wilt bouwen, loont het om je te organiseren. ‘Als individueel bedrijf ben je geen partij voor een netbeheerder. Als collectief sta je sterker, bijvoorbeeld om een verzwaring van de aansluiting te regelen.’ En het gaat verder dan stroom. Samenwerken leidt tot betere bereikbaarheid, waardestijging van vastgoed en een sterker ondernemersklimaat.
Begin met luisteren
Wat is dan het startpunt? ‘Elkaar serieus nemen,’ zegt Christa. ‘Luisteren. Naar ondernemers, maar ook naar gemeenten. Wat is er nodig, wat speelt er lokaal? Alleen door goed te organiseren en duidelijke aanspreekpunten te creëren, kun je echt stappen zetten.’
De boodschap is helder: de energietransitie op bedrijventerreinen vraagt om actie, samenwerking én vertrouwen. Alleen red je het niet meer. Maar samen kun je verrassend ver komen.
> DEEL DEZE PAGINA