Voordelen van samenwerken

De 104 bedrijventerreinen in Noord-Holland Noord spelen een cruciale rol in de regionale economie. Maar hoe worden ze toekomstbestendig? Door samen te werken aan verduurzaming, kunnen ondernemers problemen zoals netcongestie, stijgende energiekosten en wateroverlast en hittestress gezamenlijk oplossen. Bovendien helpt verduurzaming van bedrijventerreinen om aan nieuwe regelgeving te voldoen en concurrerend te blijven in een steeds groenere economie.

De kracht van samenwerking

Veel duurzaamheidsmaatregelen kunnen bedrijven individueel nemen, maar samenwerking op bedrijventerreinniveau biedt extra voordelen. Denk aan:

1. Energiedelen en opslag – Door samen zonne-energie op te wekken, op te slaan en via energiehubs te delen, verminderen bedrijven hun afhankelijkheid van het elektriciteitsnet en helpen ze netcongestie te verzachten.

2. Circulaire economie – Het delen en hergebruiken van grondstoffen en reststromen verlaagt kosten en vermindert afval.

3. Klimaatadaptatie en biodiversiteit – Door bedrijventerreinen te vergroenen, verbeteren ondernemers de landschapskwaliteit en maken ze hun terrein klimaatbestendiger.

4. Efficiëntere verduurzaming – Isolatie, vergroening van gevels of collectieve warmte-oplossingen zijn vaak goedkoper en effectiever als bedrijven ze samen oppakken.

5. Sterkere positie richting overheid – Een georganiseerde samenwerking maakt het eenvoudiger om subsidies te verkrijgen en overheidssteun te krijgen.

We gaan dieper in op de genoemde voordelen.

 

1. Energiedelen en opslag als sleutel tot verduurzaming

De energietransitie in Nederland komt in een stroomversnelling. Bedrijven stappen massaal over op elektrische processen en duurzame opwek, zoals zonnepanelen. Tegelijkertijd kampt het elektriciteitsnet op steeds meer plaatsen met overbelasting – zogeheten netcongestie. Daardoor krijgen bedrijven geen (zwaardere) aansluiting of mogen ze geen energie terugleveren. Toch biedt deze uitdaging ook kansen, met name op bedrijventerreinen. Door slim samen te werken en lokaal energie te delen en op te slaan, kunnen ondernemers toch doorgaan met verduurzamen én profiteren van duurzame energie – ook zonder zwaardere netaansluiting.

Energiehubs: lokale samenwerking voor maximale impact
Een van de krachtigste oplossingen is het opzetten van een ‘energiehub’: een slim lokaal energiesysteem waarbij bedrijven op een bedrijventerrein samenwerken om energie op te wekken, te delen, op te slaan en zelfs om te zetten in andere energievormen. Binnen een energiehub:

  • Stemmen bedrijven hun elektriciteitsvraag en -aanbod op elkaar af.
  • Wordt energie tijdelijk opgeslagen in batterijen of omgezet in warmte of waterstof.
  • Wordt het elektriciteitsnet ontlast, waardoor er minder netcapaciteit nodig is.
  • Profiteren ondernemers van lagere energiekosten, minder CO₂-uitstoot en een grotere leveringszekerheid.

Hoewel het opzetten van een energiehub een intensief traject is, zijn er steeds meer tools beschikbaar die het proces ondersteunen. Zo ontwikkelden netbeheerders als Alliander, Enexis en Stedin een Stappenplan voor energiehubs (download hier het stappenplan), en bieden Invest-NL en Kennedy Van der Laan een juridische toolkit om samenwerking juridisch én praktisch vorm te geven (download hier de toolkit).

Power-to-X: elektriciteit omzetten in warmte of waterstof
Naast opslag in batterijen is het ook mogelijk om elektriciteit om te zetten in andere energievormen. Deze zogeheten Power-to-X-technieken maken het mogelijk om opgewekte elektriciteit te gebruiken voor de productie van warmte of waterstof. Zo kunnen bedrijven energie opslaan in andere vormen die ze op een later moment of voor andere toepassingen kunnen gebruiken.
Voordelen van Power-to-X:

  • Vermindert de noodzaak voor een zware netaansluiting.
  • Creëert flexibiliteit in het energieverbruik.
  • Kan financieel aantrekkelijk zijn op de lange termijn door lagere energiekosten.

Wel vraagt deze methode om hogere voorinvesteringen, zoals de aanschaf van een elektrolyser of warmtebuffer, en de installatie van een energiemanagementsysteem. Onderzoek toont echter aan dat deze investeringen relatief snel kunnen worden terugverdiend. Zie hiervoor www.pvbnederland.nl

De rol van de netbeheerder: partner in plaats van obstakel
Een cruciale succesfactor voor energiedelen en -opslag is het betrekken van de netbeheerder vanaf de start. Deze kan meedenken over slimme oplossingen en de benodigde infrastructuur. Sinds april 2024 mogen netbeheerders bovendien afwijken van het ‘first come, first served’-principe. Hierdoor kunnen bedrijventerreinen die samenwerken aan verduurzaming mogelijk voorrang krijgen bij het verlenen van capaciteit, mits zij aantoonbaar bijdragen aan netontlasting.
Meer over deze regeling bij ACM

Van visie naar actie: stappen voor ondernemers
Energiedelen en -opslag is een van de meest effectieve manieren voor het oplossen van uitdagingen door netcongestie. Voor ondernemers op bedrijventerreinen betekent dit concreet:

  • Start met samenwerking: Verken met andere bedrijven en de ondernemersvereniging de mogelijkheden voor gezamenlijke verduurzaming.
  • Betrek de juiste partners: Haal vastgoedbeheerders, energieleveranciers, adviseurs en de netbeheerder vroegtijdig aan tafel.
  • Verken de inzet van energiehubs of Power-to-X: Laat een energiescan uitvoeren en bekijk welke slimme oplossingen op jullie terrein toepasbaar zijn.
  •  Kijk naar de lange termijn: Hoewel de investeringen fors kunnen zijn, levert collectieve verduurzaming vaak financiële, ecologische én strategische voordelen op.De energietransitie is geen kwestie van ‘ieder voor zich’, maar vraagt om samenwerking, flexibiliteit en innovatie. Energiedelen en -opslag bieden bedrijven op bedrijventerreinen de sleutel om verder te verduurzamen, zelfs in tijden van netcongestie. Door lokaal slim samen te werken, wordt niet alleen het elektriciteitsnet ontlast, maar ontstaat er ook ruimte voor groei, innovatie en een duurzame toekomst.

 

Meer weten? Neem dan contact op met ONHN projectleider Robin Bäcker 06 27 06 20 90 of mail rbacker@onhn.nl.

2. Circulaire economie: méér dan duurzaamheid

In een wereld waar grondstoffen schaarser worden, de milieudruk toeneemt en wet- en regelgeving steeds strenger wordt, is de roep om circulair ondernemen luider dan ooit. Voor ondernemers ligt er een enorme kans op een plek waar ze dagelijks actief zijn: het bedrijventerrein. Hier komen economische activiteit en ecologische potentie samen. Samenwerking op bedrijventerreinen blijkt dé sleutel om circulaire ambities om te zetten in concrete voordelen – zowel voor het milieu als voor de onderneming. Een circulaire economie draait om het sluiten van kringlopen: grondstoffen en reststromen worden gedeeld, hergebruikt of opnieuw verwerkt in plaats van weggegooid. Hierdoor daalt niet alleen de afvalberg, maar ook de inkoopkosten. Dit maakt circulariteit een slim middel om strategische doelen te behalen, zoals leveringszekerheid, CO2-reductie en minder afhankelijkheid van externe leveranciers. Maar dat lukt niet alleen. Circulaire economie vraagt om ketensamenwerking, waarin bedrijven, overheden en ketenpartners samen nieuwe modellen ontwikkelen en implementeren. En juist op bedrijventerreinen liggen daarvoor unieke kansen.

Bedrijventerreinen als circulaire hubs
Ruim 60% van alle grondstoffen in Nederland wordt verwerkt op bedrijventerreinen (bron: PVB). Deze plekken hebben dus een gigantische circulaire potentie. De gemiddelde waarde van circulaire grondstoffen op bedrijventerreinen ligt rond de € 150.000 per hectare (bron: PVB). Het loont dus letterlijk om hier met een circulaire bril naar te kijken. Veel bedrijventerreinen zijn bovendien al natuurlijke ecosystemen waar bedrijven reststromen, energie, logistiek en ruimte kunnen delen. Denk aan:

  • Het uitwisselen van reststromen: wat voor het ene bedrijf afval is, kan voor de ander een waardevolle grondstof zijn.
  • Gezamenlijke inkoop of inzameling: lagere kosten, minder vervoer en dus lagere CO2-uitstoot.
  • Gedeeld gebruik van faciliteiten: machines, opslag, energie of zelfs personeel.

Samenwerken aan circulariteit op bedrijventerreinen levert dus niet alleen milieuwinst, maar ook directe economische voordelen op.

De kracht van samenwerking
De praktijk laat zien dat circulaire ketenprojecten alleen slagen als bedrijven samenwerken. Samen kun je producten en processen herontwerpen, delen of optimaliseren. Maar dat gaat niet vanzelf. Het vraagt om vertrouwen, visie en een gezamenlijke aanpak. Hiervoor zijn er inmiddels krachtige ondersteuningsstructuren, zoals:

Ook wet- en regelgeving beweegt richting circulariteit. De aankomende CSRD-richtlijn (Corporate Sustainability Reporting Directive) en het Europese ‘right to repair’ zijn slechts het begin. Bedrijven die nu al inzetten op circulariteit, zijn straks beter voorbereid op deze regelgeving en plukken daar vroeg de vruchten van.

Van buurman tot ketenpartner
Wat betekent dit concreet voor jou als ondernemer? Misschien zit de oplossing voor jouw reststroom letterlijk om de hoek. Of kun je samen met andere bedrijven op het terrein een gedeeld inkoopcollectief starten. Of ligt er potentie om gezamenlijk te investeren in circulaire gebouwontwikkeling of energievoorziening. Op bedrijventerreinen zijn de lijntjes kort en de kansen groot. Of je nu een groot productiebedrijf hebt of een MKB’er bent met een reststroom die je liever valoriseert dan afdankt – de sleutel ligt in verbinding. Door de krachten op bedrijventerreinen te bundelen, ontstaat er een vliegwiel: bedrijven worden toekomstbestendiger, kosten dalen, milieudruk neemt af én je voldoet aan de regels van morgen. 

Meer weten? Neem dan contact op met ONHN projectleider Robin Bäcker 06 27 06 20 90 of mail rbacker@onhn.nl.

3. Klimaatadaptatie en Biodiversiteit: Samen groener

In een wereld waarin duurzaam ondernemen steeds belangrijker wordt, ontdekken steeds meer ondernemers dat samenwerking op bedrijventerreinen veel verder kan reiken dan gedeelde parkeerplaatsen of gezamenlijke beveiliging. Eén van de meest krachtige, maar nog vaak onderbenutte voordelen van samenwerking is de vergroening van het terrein – met directe voordelen voor zowel het milieu als de bedrijfsvoering. Klimaatadaptatie en biodiversiteit blijken niet alleen maatschappelijke doelen, maar ook slimme strategische keuzes.

Waarom vergroening nú relevant is
Nederlandse bedrijventerreinen beslaan samen meer dan 80.000 hectare – dat is ruim 2% van het Nederlandse oppervlak. Daarvan is momenteel slechts 1% groen. Juist deze ‘versteende’ gebieden kunnen met gerichte vergroening een enorme bijdrage leveren aan het versterken van de biodiversiteit en het weerbaar maken van onze leefomgeving tegen klimaatverandering. Klimaatverandering uit zich steeds vaker in extreme hitte, wateroverlast en een dalende biodiversiteit. Bedrijventerreinen zonder groen warmen sterk op tijdens hete dagen, en krijgen bij hevige buien te maken met plassen en overbelaste riolen. Vergroening biedt een directe oplossing. Bomen, gras, groendaken en waterelementen bufferen regenwater, geven schaduw en verkoeling, en bieden leefruimte voor vogels, insecten en andere dieren. En dat is nog maar het begin.

Meer dan mooi: de bedrijfsvoordelen van vergroening
Veel ondernemers kennen de maatschappelijke voordelen van groene terreinen. Maar wat vaak onderbelicht blijft, is dat vergroening ook de bedrijfsvoering, uitstraling én winstgevendheid versterkt:

  • Talent aantrekken én behouden. Groene werkomgevingen trekken talent aan. Werknemers voelen zich gezonder, gelukkiger en meer verbonden met hun werklocatie. Onderzoek toont aan dat ziekteverzuim afneemt en productiviteit stijgt in een groene omgeving. Dit vertaalt zich direct naar kostenbesparing én een sterkere positie op de arbeidsmarkt (bron: IVN).
  • Energie-efficiëntie en kostenbesparing. Groene gevels en daken isoleren tegen hitte én kou, wat de energievraag voor verwarming en koeling aanzienlijk verlaagt. Bovendien presteren zonnepanelen op een koel, groen dak beter dan op een heet bitumendak. Dat zorgt voor een hoger rendement én een kortere terugverdientijd.
  • Versterking MVO-beleid. Groene terreinen – met nestkasten, inheemse beplanting of natuurlijke vijvers – zijn het perfecte uithangbord voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat telt in een tijd waarin klanten, financiers en werknemers duurzaamheid als harde eis stellen, en Europese regelgeving (zoals de CSRD) bedrijven dwingt tot transparante verslaglegging.
  • Verhoging vastgoedwaarde. Groen loont. De aanwezigheid van bomen en planten verhoogt de vastgoedwaarde met gemiddeld 4 tot 15%. Hoe versteender de omgeving, hoe groter de meerwaarde van groen (bron: WUR).
  • Watermanagement en klimaatbestendigheid. Groene stroken, wadi’s, groendaken en vijvers zorgen ervoor dat regenwater infiltreert in de bodem in plaats van in het riool. Hiermee voorkomen bedrijven overlast op parkeerterreinen, schade aan goederen of stilstand in de bedrijfsvoering.
  • Gezondheid en sociale cohesie. Groen verlaagt stress, stimuleert beweging en zorgt voor sociale interactie. Medewerkers zijn gezonder, mentaal weerbaarder en blijven langer bij hun werkgever. Ook stimuleert een prettige werkomgeving contact en samenwerking tussen bedrijven op hetzelfde terrein.
  • Verkoeling tegen hittestress. Uit kaarten van de Klimaateffectatlas blijkt dat bedrijventerreinen vaak hitte-eilanden zijn. Bomen en waterpartijen brengen verkoeling en verlagen de gevoelstemperatuur tot wel 5°C tijdens warme dagen – wat bijdraagt aan het comfort en de veiligheid van werknemers en klanten.
  • Inbraakwering en geluidsdemping. Struiken met stekels kunnen natuurlijke barrières vormen tegen inbraak. Groene stroken dempen geluid van verkeer of machines – wat de werkomgeving rustiger en aangenamer maakt.


Hoe pak je vergroening aan?

  • Begin met ontharden. Vervang tegels of asfalt door grastegels – ook voor zwaar vrachtverkeer zijn geschikte varianten beschikbaar. Ontharding biedt ruimte voor infiltratie en wortels.
  • Investeer in bomen en groenstroken. Plant (inheemse) bomen langs perceelgrenzen, parkeerplaatsen of gevels. Wissel bloeiperiodes af en kies voor gifvrije beplanting voor maximale ecologische impact.
  • Kies voor groene gevels en daken. Gevelbegroeiing met klimplanten is eenvoudig, goedkoop en effectief. Groendaken, zeker intensieve daktuinen, bieden verkoeling, waterberging en biodiversiteit – en versterken het aanzicht van het pand. En leuk weetje: Zonnepanelen op daken geven meer rendement wanneer zij worden gecombineerd met een groendak (bron: ChangeInc)
  • Voeg nestkasten en watervoorzieningen toe. Een relatief kleine investering met grote ecologische impact. Zorg voor voedselrijke omgeving, schuine vijveroevers of faunatrapjes bij bestaande watergangen.

Vergroening van bedrijventerreinen is geen hype, maar een structurele stap richting toekomstbestendig ondernemerschap. Het maakt bedrijven weerbaar tegen klimaatverandering, aantrekkelijk voor talent en geliefd bij klanten en financiers. Zin om samen met andere ondernemers op jouw bedrijventerrein werk te maken van vergroening? Dan is nú het moment om de eerste stap te zetten. NHN Bedrijventerreinen biedt kosteloze ondersteuning bij het verkennen en realiseren van je plannen.
Vul het aanvraagformulier in.

Meer weten? Neem dan contact op met ONHN projectleider Robin Bäcker 06 27 06 20 90 of mail rbacker@onhn.nl.

4. Efficiëntere verduurzaming: De kracht van samenwerking

Verduurzaming biedt bedrijven tal van voordelen. Toch blijft het in de praktijk vaak een uitdaging: beperkte tijd, hoge investeringskosten en gebrek aan kennis kunnen verduurzaming remmen. Maar wat als de oplossing dichterbij ligt dan gedacht? Steeds meer bedrijven ontdekken de kracht van samenwerking op bedrijventerreinen. Niet alleen voor veiligheid of logistiek, maar juist ook voor het efficiënter en goedkoper realiseren van duurzame maatregelen.

Gezamenlijk isoleren: kosten omlaag, impact omhoog
Isolatie van bedrijfspanden is een van de meest rendabele verduurzamingsmaatregelen. Toch kan het voor individuele ondernemers prijzig zijn om dit los aan te pakken. Door als terrein gezamenlijk offertes aan te vragen, profiteren bedrijven van schaalvoordeel. Aannemers kunnen efficiënter plannen, inkoopkosten dalen, en kennis wordt gedeeld. Zo kan een gecoördineerde aanpak ervoor zorgen dat meerdere panden in korte tijd geïsoleerd worden – zonder dat elke ondernemer het wiel opnieuw hoeft uit te vinden.

Groene gevels: meer dan alleen uitstraling
Een ander mooi voorbeeld is de vergroening van gevels en daken. Planten zorgen niet alleen voor een aantrekkelijker straatbeeld, maar ook voor verkoeling in de zomer, betere luchtkwaliteit en waterbuffering. Als meerdere bedrijven op een terrein tegelijk kiezen voor gevelgroen of groene daken, kan dit grootschalig worden opgepakt. Er zijn zelfs subsidies en gemeentelijke regelingen die extra voordeel bieden bij collectieve projecten. Zo wordt iets wat eerder “nice to have” leek, ineens een strategische zet. Zie ook: 3. Klimaatadaptatie en biodiversiteit: hoe pak je vergroening aan?

Collectieve warmte-oplossingen: toekomstbestendig verwarmen
De energietransitie vraagt om een andere manier van verwarmen. Individuele warmtepompen of kleine installaties zijn soms inefficiënt of onvoldoende krachtig voor grote bedrijfshallen. Een collectieve warmte-oplossing – zoals een buurtwarmtenet, gezamenlijke warmtepompen of restwarmtebenutting – kan uitkomst bieden. Op bedrijventerreinen met veel aangesloten bedrijven ontstaat schaalgrootte waarmee innovatieve en duurzame warmtebronnen wél rendabel worden.

Bundeling van krachten
Wat alle bovenstaande voorbeelden gemeen hebben: samenwerking loont. Niet alleen financieel, maar ook organisatorisch. Een gezamenlijk duurzaamheidsplan maakt het eenvoudiger om in gesprek te gaan met gemeenten, netbeheerders en subsidiegevers. Bovendien werkt het motiverend: zien dat buren stappen zetten, stimuleert anderen om mee te doen.

Tips voor ondernemers

  • Begin klein: Start met een gezamenlijk energie-advies of isolatiescan.
  • Zoek de juiste partners: Denk aan parkmanagement, lokale energiecoöperaties of Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord.
  • Maak gebruik van subsidies: Er zijn steeds meer regelingen voor collectieve verduurzaming.
  • Communiceer en deel successen: Houd elkaar op de hoogte en vier behaalde mijlpalen.


Samenwerken op bedrijventerreinen biedt een uitgelezen kans om verduurzaming versneld en voordeliger door te voeren. Gedeelde inzet levert dubbel voordeel op. Ondernemers die samenwerken, staan sterker – én duurzamer.

Meer weten? Neem dan contact op met ONHN projectleider Robin Bäcker 06 27 06 20 90 of mail rbacker@onhn.nl.

5. Sterkere positie richting overheid: Samen sta je sterker

In een tijd waarin verduurzaming, netcongestie en ruimtegebrek ondernemers op bedrijventerreinen voor grote uitdagingen stellen, wordt samenwerking steeds belangrijker. Georganiseerde samenwerking biedt niet alleen praktische voordelen, maar versterkt ook de positie van ondernemers richting de overheid. Een collectieve aanpak vergroot de kans op subsidies en overheidssteun aanzienlijk.

Waarom samenwerken
Alleen red je het niet. Grote projecten, zoals energiemaatregelen of herstructurering, vragen om kennis, capaciteit en financiële ruimte die individuele ondernemers vaak missen. Binnen een ondernemersvereniging of collectief kunnen bedrijven:

  • Efficiënter communiceren met overheden: Een gezamenlijke stem heeft meer gewicht bij beleidsmakers.

  • Subsidies en financiering eenvoudiger verkrijgen: Collectieve projecten komen eerder in aanmerking voor overheidsregelingen.

  • Kennis en middelen bundelen: Denk aan het gezamenlijk aanstellen van een parkmanager, het delen van expertise over energiemanagement, of het samen investeren in zonnepanelen of laadpleinen.

Sterkere positie richting overheid
Georganiseerde samenwerking maakt het eenvoudiger om subsidies te verkrijgen en overheidssteun te krijgen. Het Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen Nederland (PVB) ondersteunt ondernemers, parkmanagers en overheden bij het opzetten en uitvoeren van gezamenlijke verduurzamingsstrategieën. Door de organisatiegraad op bedrijventerreinen te verhogen, wordt de samenwerking met de overheid versterkt. Daarnaast benadrukt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) het belang van georganiseerde samenwerking. Zij adviseren om fiscale voordelen, subsidies voor collectieve verduurzamingsprojecten en financiering van gezamenlijke inhuur van een parkmanager in te zetten om samenwerking te stimuleren. Uiteindelijk pleiten zij zelfs voor een wettelijke verplichting voor ondernemers op een bedrijventerrein om zich aan te sluiten bij een Vereniging van Eigenaren en Gebruikers.

Subsidieregelingen Provincie Noord-Holland

Uitvoeringsregeling Toekomstbestendige Bedrijventerreinen (Tobed)
De provincie geeft een financiële impuls voor de kwaliteit, duurzaamheid en toekomstbestendigheid van bedrijventerreinen. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn
samenwerking op het gebied van energie, het gebruik van water, natuurinclusiviteit en ruimtelijke kwaliteit. De subsidieregeling heeft tot doel om projecten te stimuleren die bijdragen aan de verduurzaming of herstructurering van bestaande bedrijventerreinen. De provincie geeft subsidie voor:

  • Fysieke maatregelen ten behoeve van de toekomstbestendigheid van: bestaande bedrijventerreinen in Noord-Holland en bestaande haventerreinen in Noord-Holland.
  • Procesmaatregelen die verband houden met de fysieke maatregelen;
  • Een duurzaamheidsfonds
  • Een zonnepanelenfonds (voor grote daken >15kWp).

Kijk hier voor meer.

Ondersteuning toekomstbestendige werklocaties
De provincie geeft subsidie voor het toekomstbestendig maken van een bedrijventerrein in Noord-Holland dat zich richt op een van de volgende onderwerpen: 

  • het inrichten of versterken van een samenwerkingsverband; 
  • het begeleiden en initiëren van duurzame maatregelen; 
  • het uitvoeren van onderzoek naar intensief ruimtegebruik; 
  • het uitvoeren van onderzoek naar de economische of maatschappelijke waarde van een bedrijventerrein; 
  • het opstellen van regionale en lokale visies voor bedrijventerreinen en kantoorlocaties

Kijk hier voor meer.

Samenwerking op bedrijventerreinen is essentieel voor een sterke positie richting de overheid. Door collectief op te treden, vergroten ondernemers hun kansen op subsidies en overheidssteun, en kunnen zij effectiever inspelen op de uitdagingen van deze tijd. 

Meer weten? Neem dan contact op met ONHN projectleider Robin Bäcker 06 27 06 20 90 of mail rbacker@onhn.nl.

Meer weten?

NHN Bedrijventerreinen werkt samen met Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen Nederland.